W ostatnich latach problem używania substancji psychoaktywnych i alkoholu przez młodzież stał się jednym z kluczowych wyzwań społecznych.
Młodzi ludzie, często poszukując akceptacji, tożsamości czy ucieczki od codziennych problemów, mogą łatwo wpaść w pułapkę uzależnień, co negatywnie wpływa na ich zdrowie psychiczne i fizyczne. W obliczu rosnących statystyk, dotyczących nadużywania substancji psychoaktywnych, coraz większe znaczenie zyskują działania mające na celu ograniczenie tego zjawiska. Dlatego też w I semestrze w naszej szkole odbyły się zajęcia ( warsztaty) dotyczące problematyki uzależnień ( zarówno dla młodzieży, rodziców i nauczycieli), po to, aby pomóc minimalizacji tego problemu. Współpraca rodziców, nauczycieli, jest kluczowa w budowaniu świadomości oraz tworzeniu zdrowych wzorców, które będą sprzyjały zdrowemu i odpowiedzialnemu stylowi życia.
Program Sztuka Zwalczania Nudy zrealizowany został przez Pracownię Profilaktyki Pozytywnej Sławomir Kania, a terenem realizującym zadanie mgr Sławomir Kania. Program dedykowany był dla uczniów klas I wszystkich typów szkół ( 4 klasy po 2 godz. lekcyjne) . Łączna liczba uczniów uczestniczących w zajęciach wyniosła - 130. Zajęcia realizowano na terenie szkoły, materiały zapewniał realizator.
Program został zbudowany z wykorzystaniem strategii rekomendowanych przez Krajowe Centrum Przeciwdziałania Uzależnieniom oraz Ośrodek Rozwoju Edukacji. Pierwsza wykorzystana strategia to strategia kształtowania umiejętności życiowych gdzie najważniejszym celem jest wzmacnianie umiejętności życiowych, m.in. takich jak: nawiązywanie relacji z innymi, rozwiązywanie problemów, określanie celów, asertywność, komunikacja, budowanie pozytywnego obrazu siebie. Podstawa teoretyczna w przypadku tej strategii to Teoria Zachowań Problemowych ( R. Jessor 1987):
Opis działań: Program składa się ze spotkań tematycznych dla każdej grupy młodzieży. Celem programu jest ograniczenie zainteresowaniem używania substancji psychoaktywnych i alkoholu oraz nabycie asertywności:
Spotkanie I – Sztuka zabawy i przyjemności ( IAT, IBT.) – Warsztat poruszała zagadnienia nudy oraz czasu wolnego oraz dobrej asertywnej zabawy. Poruszone będzie zagadnienia trzeźwiej zabawy i korzyści płynących z rezygnacji z zażywania alkoholu
Spotkanie II (ICT, IAB.) – Sztuka fascynacji –Warsztat poruszała zagadnienia ciekawości, monotonii życia, zarządzania czasem wolnym oraz poszukiwania alternatywnych aktywności, nadmiaru, powtarzalności czynności jako drogi do uzależnień.
Scenariusze zajęć wykorzystywały metody aktywizujące, wykorzystujące techniki plastykoterapii, bajkoterapii, treningu umiejętności społecznych, metafor i pedagogikę zabawy.
Realizacja programu zawierała realizację spotkania dla rodziców i wychowawców: Gdy nastolatek idzie na imprezę…. Podczas spotkania podejmowany był temat zapobiegania powstawania zainteresowania alkoholem przez nastolatków oraz wspierania nastolatka w odmawianiu namową rówieśnikom. W spotkaniu uczestniczyło 90 rodziców.
Realizacja programu zawierała realizację spotkania dla kadry pedagogicznej, pt. Profilaktyka alkoholizowania się nastolatków. Spotkanie poruszało tematy związane z nowymi formami alkoholizowania się młodzieży, krzyżowych powiązaniach z innymi zachowaniami ryzykownymi (np. kociołek panoramixsa, alkoreksja, chemseks), założeniach profilaktyki pozytywnej, która nie polega na straszeniu, skuteczności strategii edukacji normatywnej i rozwoju umiejętności życiowych, sposobach rozwoju umiejętności radzenia sobie z nudą i asertywności rówieśniczej, sposobach zmiany przekonań normatywnych i oczekiwań. W szkoleniu uczestniczyło 30 nauczycieli.
Efekty programu:
Warsztaty dla uczniów:
• Zwiększenie motywacji do trzeźwej zabawy
• Wzmacnianie poczucia wartości zdrowia i czasu
• Zwiększenie motywacji do asertywnych postaw względem picia alkoholu
Spotkanie dla rodziców:
• Rodzice poszerzyli wiedzę o uwarunkowaniach spożywania alkoholu przez młodzież
• Rodzice wzmocnili kompetencję wychowawcze w zakresie profilaktyki alkoholizowania się młodzieży
Szkolenie dla nauczycieli:
• Poszerzenie wiedzy o uwarunkowania spożywania alkoholu przez młodzież
• Wzmocnienie kompetencji wychowawczych w zakresie profilaktyki alkoholizowania się
• Poszerzenie wiedzy z zakresu profilaktyki pozytywnej alkoholizowania się młodzieży
Zajęcia spełniły oczekiwania młodzieży, rodziców i nauczycieli.